
Moje doświadczenia w roli managera
Pierwszą pracę jako manager podjęłam niemal 25 lat temu. Do dziś pamiętam ekscytację związaną z nową rolą, nowymi doświadczeniami i wejściem w świat intratnej (z mojej ówczesnej perspektywy – świeżo po studiach) pracy.
Zawsze miałam dobre relacje z ludźmi i naturalnie wykorzystywałam to w budowaniu swojego managerskiego stylu. Jednak w pewnym momencie zrozumiałam, że umiejętność komunikacji i swoboda w relacjach nie mogą zastąpić asertywności.
Syndrom pomagania – czy to zdrowe?
Zauważyłam, że jako manager często pomagałam i wspierałam innych za wszelką cenę. Czy było to zdrowe? Zdecydowanie nie. Oto skutki:
✅ Pracowałam po godzinach.
✅ Tłumaczyłam się za pracowników.
✅ Zwiększałam swój poziom stresu.
✅ Obniżałam swoje zadowolenie z pracy.
To skłoniło mnie do refleksji nad budowaniem asertywności – umiejętności, która pozwala spojrzeć na świat zarówno zawodowy, jak i prywatny w sposób umożliwiający powiedzenie „nie” z dbałością o innych.
Asertywność – co to właściwie znaczy?
Asertywna odmowa to uczciwe postawienie sprawy – jasna komunikacja, na co się nie zgadzamy lub czego nie zrobimy, bez zbędnych wymówek i niezadowolenia wobec rozmówcy. Chodzi o umiejętność empatycznego odniesienia się do drugiej strony, zrozumienia jej sytuacji, ale jednocześnie zachowania własnych granic.
To jednak nie jest proste. Asertywność bywa paradoksalna – wymaga jednoczesnego dbania o siebie i troski o innych. To balansowanie między otwartością a stanowczością, między empatią a koniecznością postawienia granicy. Możemy czuć wewnętrzną sprzeczność – naturalną chęć pomocy i jednoczesną potrzebę ochrony własnych zasobów. Właśnie dlatego bycie asertywnym nie oznacza bycia zimnym czy obojętnym, lecz świadomym swoich emocji i potrzeb.
🔹 Dojrzałość to umiejętność pogodzenia sprzecznych uczuć i adekwatnego reagowania.
🔹 Świadomość emocjonalna pozwala dostrzec własne potrzeby i fakty, zamiast działać pod wpływem emocji.
🔹 Stawianie granic jest kluczowe zarówno w pracy, jak i w życiu osobistym.
🎯 Jak budować asertywność? Modele działania
Model SPORT
SPORT to struktura asertywnej komunikacji w trudnych sytuacjach. Składa się z pięciu kroków:
1️⃣ Sytuacja – Opisujemy sytuację opartą na faktach, bez ocen.
2️⃣ Pytanie – Dociekamy, co ją spowodowało.
3️⃣ Opinia – Wyrażamy empatię, ale pokazujemy własną perspektywę.
4️⃣ Rozwiązanie – Szukamy wspólnego rozwiązania.
5️⃣ To dobry pomysł – Doceniamy rozmówcę i podsumowujemy ustalenia.
Przykład z życia
Pytanie: „Co sprawiło, że akurat ten weekend jest dla Ciebie jedyną opcją? Czy masz kogoś jeszcze do pomocy?”
Opinia: „Rozumiem, że bardzo na mnie liczysz, jednak ten weekend mam już zaplanowany i nie mogę tego zmienić. Gdybym odwołał(a) swoje zobowiązania, byłoby to dla mnie trudne.”
Rozwiązanie: „Jak myślisz, czy moglibyśmy znaleźć inny termin, w którym mogę Ci pomóc? A może ktoś inny mógłby Cię wesprzeć w tych dniach?”
To dobry pomysł: „Super, że udało Ci się znaleźć inne rozwiązanie! Jeśli potrzebujesz pomocy w organizacji, mogę Ci podpowiedzieć kilka rzeczy wcześniej.”
⚖️ Model MIĘKKO-TWARDO
Ten model pozwala łączyć empatię z umiejętnością stanowczej odmowy.
🔹 Miękko w relacjach – Doceniamy relację, parafrazujemy emocje rozmówcy.
🔹 Twardo w sprawie – Stawiamy granicę i jasno komunikujemy swoją decyzję.
Przykład z życia
Miękko w relacjach: „Wiem, że to dla Ciebie trudna sytuacja i cieszę się, że masz do mnie zaufanie, prosząc o pomoc.”
Twardo w sprawie: „Jednak nie mogę Ci pożyczyć takiej kwoty, bo nie czuję się z tym komfortowo. Mam swoje zobowiązania i wolę nie angażować się w takie transakcje.”
Podsumowanie
Przedstawione modele to narzędzia, które pomogły mi w budowaniu asertywności. Ich regularne stosowanie pozwalało mi stopniowo zyskiwać większą swobodę w rozmowach, a asertywność stawała się częścią mojego stylu komunikacji.
🧠 Asertywność to proces. Każda sytuacja, w której świadomie stawiamy granice, wzmacnia nasze umiejętności.
💡 Możesz zacząć od jednego modelu i stopniowo wdrażać go w codziennych sytuacjach.
📌 W kolejnym artykule przybliżę temat pracy nad stanami emocjonalnymi i ich wpływem na asertywność w kontekście metody NVC (Porozumienie Bez Przemocy).
🔄 Testuj i działaj! W ten sposób możesz realnie zmieniać swoje codzienne nawyki.