Różnorodność, inkluzja, włączanie – to słowa, które obecnie są często używane w różnych kontekstach, nie tylko gramatycznych. Firmy, niezależnie od swojej wielkości, starają się być zgodne z trendami społecznymi, przygotowując się jednocześnie do obowiązkowego raportowania w obszarze ESG. Ponadto muszą zarządzać codziennymi działaniami swoich pracowników, co często oznacza współpracę nawet pięciu pokoleń w jednym zespole.
Kilka dni temu rozmawiałam z doświadczoną managerką zarządzającą dużym zespołem, która reprezentuje pokolenie X. Powiedziała mi, że stara się obserwować, jak młodzi ludzie mówią, zachowują się i działają. Chce zrozumieć pokolenie Snowflakes. Jej zaangażowanie zainspirowało mnie, ale zrozumiałam, że wysiłek ten nie może być jednostronny. Proces uwzględniania różnorodności i inkluzywności w organizacji wymaga współpracy obu pokoleń – zarówno Snowflakes, jak i Silversów. Obie strony muszą razem pracować nad zrozumieniem swoich stylów działania, perspektyw, potencjałów i wartości.
Ten proces, niezbędny i nieuchronny, zachęcił mnie do spisania kilku refleksji nad sposobami ułatwiającymi zrozumienie różnych pokoleń w miejscu pracy, zwłaszcza gdy łączą się ze sobą dwie różne generacje.
Jak skutecznie komunikować swoją osobę, czyli swój sposób pracy oraz swoje wartości?
W naszym zespole często pojawiają się młodzi ludzie, którzy klarownie i bezpośrednio wyrażają swoje potrzeby dotyczące równowagi między pracą a życiem prywatnym. Istnieje wiele artykułów i książek opisujących źródło tego zjawiska, jednakże dzisiaj nie będziemy się na tym skupiać. Moim celem będzie omówienie sposobów wyrażania oczekiwań w kontekście relacji między pracą zawodową a życiem osobistym – zarówno naszym własnym, jak i w kontekście pokolenia Silvers.
Czy potrzeba równowagi między pracą a życiem prywatnym oznacza niewykonywanie obowiązków lub jej wykonywanie na minimalnym poziomie? Oczywiście, że nie. Masz prawo wyrażać swoje oczekiwania w tej kwestii. W skrócie, postaw oczekiwania dotyczące wyników pracy oraz wytyczania granic, jeśli nie są one spełniane w wystarczającym stopniu. Paradoksalnie, skuteczne wyznaczanie granic wymaga także umiejętności empatycznego uwzględnienia uczuć drugiej strony lub docenienia, co w dużej mierze przyczynia się do utrzymania równowagi w komunikacji, zwłaszcza z pokoleniem Snowflakes.
Znany model komunikacji w formule „Komunikat ja”, oczywiście, stanowi jedno z narzędzi pozwalających wyznaczać zasady i wartości istotne dla Ciebie w codziennej pracy. Warto nie pozostawiać kwestii związanych z pracą jedynie w sferze domysłów lub potencjalnych oczekiwań, takich jak „powinni o tym wiedzieć” lub „przecież to oczywiste”. Jednak nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ponieważ styl działania każdej osoby oraz ich perspektywa i priorytety mogą być różne. Dlatego ważne jest, aby te kwestie zostały jasno przedstawione przez Ciebie.
Paradoksalnie, zakładanie potencjalnych założeń i traktowanie ich jak oczywistych prawd może być źródłem frustracji i napięcia, kiedy oczekujesz czegoś, a nie otrzymujesz tego, pojawia się rozczarowanie. Ta emocja według modelu Plutchicka znajduje się w obszarze niebiesko – zielonej, czyli między smutkiem a zaskoczeniem. Remedium na to może być zachowanie dystansu i cierpliwości oraz dawanie szansy młodemu pokoleniu na zdobycie doświadczenia i radzenie sobie z otoczeniem, które może być zupełnie inne niż zakładali, czyli z otoczeniem Silverów.
Przypomina mi to pewną rozmowę z kierowniczką sklepu, która opowiedziała mi o sytuacji, gdy młody pracownik, zaledwie 18-latek, miał za zadanie porozcinanie kartonów. Już z jego wyrazu twarzy można było odczytać, że kompletnie nie wiedział, jak wykonać tę pozornie prostą czynność, która była dla niej oczywista. To właśnie wtedy uświadomiłyśmy sobie, jakie różnice mogą istnieć między naszymi doświadczeniami życiowymi. Dlatego zalecamy stosowanie instruktażu, który pozwoli na systematyczne uczenie się, ponieważ często to, co dla nas wydaje się oczywiste, dla innych może być zupełnie nowe i nieznane. Nie zapominajmy jednak o zachowaniu dystansu i cierpliwości, które umożliwiają stosowanie instruktażu w sposób elastyczny i dostosowany do indywidualnych potrzeb.
Teraz jednak czas spojrzeć na drugą stronę medalu. Jaką? Jeśli chcemy komunikować nasz styl i wartości, powinniśmy także umieć zrozumieć i docenić odmienny styl drugiej strony. I w tym miejscu pojawia się pytanie…
Jak lepiej poznać drugą stronę?
Po pierwsze, zadawać pytania. Wciąż nie wynaleziono prostszej, bardziej użytecznej i wygodnej metody poznawania nowego tematu. Mogłabym wspomnieć o narzędziach takich jak sztuczna inteligencja lub dobra encyklopedia, jednak tam często otrzymasz jedynie suchą informację. 🙂 Natomiast na zadane pytanie wprost do osoby nie tylko otrzymasz odpowiedź, a również zaobserwujesz emocjonalną reakcję rozmówcy. Poprzez zadawanie pytań otrzymujemy dodatkowe informacje związane z mimiką, gestami, tonem głosu, co ułatwia zrozumienie intencji pokolenia „Snowflakes”.
Aby ta metoda była skuteczna, nie ograniczajmy się jedynie do zadawania pytań, ale również słuchajmy odpowiedzi. Warto unikać błędów takich jak ignorowanie, kiedy twój wewnętrzny dialog generuje liczne kontrargumenty po pierwszej usłyszanej treści, lub słuchanie selektywne, które pamięta tylko wygodne fragmenty wypowiedzi. Nie można pominąć również błędu słuchania przez pryzmat własnych przekonań, gdzie interpretujemy wszystko przez opieranie się na własnych założeniach, prawdach i oczekiwaniach.
Podsumowując, korzystajmy z tandemu pytania i wsłuchiwania się, co może pomóc lepiej zrozumieć świat innego pokolenia i wykorzystać jego wartości do budowania środowiska zawodowego pełnego sukcesów.
Zdobycie nowych informacji w dowolnej dziedzinie nie zawsze prowadzi do zmiany. Dopiero gdy otworzymy się na przyjęcie tych informacji i zastosujemy je w praktyce, będziemy mogli zobaczyć rzeczywiste efekty. Analiza otrzymanych odpowiedzi ułatwia ich implementację w naszym codziennym systemie pracy. Pomocne może być również sporządzenie bilansu zysków i strat – spójrzmy na przykład, który pojawiał się już od początku naszego artykułu, oczekiwania równowagi między życiem prywatnym a zawodowym. Możemy na przykład zauważyć korzyści wynikające z lepszego samopoczucia i satysfakcjonujących relacji z bliskimi, a także zwiększoną efektywność w pracy. Oczywiście, lista korzyści może być dłuższa. Potencjalne straty mogą wynikać z dłuższego czasu realizacji projektów w pracy lub niższego zarobku. Ważne jest, aby spojrzeć na te aspekty łącznie, ponieważ ostateczny bilans może być motywacją do utrzymania otwartości na nowe doświadczenia.
Na zakończenie, życzę powodzenia wszystkim: zarówno Silverom, Snowflakom, jak i tym, którzy nie identyfikują się z żadną z tych nazw, a także wszystkim pozostałym oraz sobie samej, w zdobywaniu nowych umiejętności w świecie Generetion Diversity.